ဂျပန်နိုင်ငံြမို့ေတာ် တိုကျိုမှာ ဧြပီ ၁၃ က လူထုပရိသတ်ထဲက တေယာက်က ေမးလို့ ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် ထပ်မံ ရှင်းလင်းခဲ့တဲ့ Burma/ Myanmar အသံုးအနှုန်း ကိစ္စ။
ဂျပန်နိုင်ငံေရာက်ရှိေနစဉ် ပရိသတ်တဦး၏ အေမးအားြပန်လည်ေြဖြကားသည်အသံဖိုင်နားေထာင်ရန်
ဟာဝိုင်ယီတွင်ေြပာြကားခဲ့သည့်ရုပ်သံ
(၁) စစ်အစိုးရက ၁၉၈၉- ၁၉၉၀ မှာ Myanmar လို့အမည်ေြပာင်းပါတယ်။ Myanmar ဟာ တိုင်းရင်းသားအားလံုးကို ကိုယ်စားြပုတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ မမှန်ပါဘူး။
(၂) ြမန်မာဆိုတာ ဗမာလို့ ေခါ်ေနတဲ့ လူမျိုးစု၏ စာေပသံုးေဝါဟာရြဖစ်ပါတယ်။ တြခားလူမျိုးစုေတွကို ကိုယ်စားမြပုပါဘူး။
Aung San Suu Kyi speech East-Westcenter HAWAII 25.JANUARY 2013
ဂျာမဏီအဓိပတိေဟာင်း ဝီလီယံဘရန့် ဆုလက်ခံပွဲ အခမ်းအနားတွင် ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် မိန့်ြကားေသာ Burma / Myanmar အေြကာင်း
Burma is a land of many ethnic nationalities. Now I think at this point I must explain my use of Burma because many people have asked me about this. When we became independent in 1948, we were known as Burma. I can't quite remember exact years which is how much important I put on it, but during 20 years of Burma Socialist program party I think somewhere 1970 or 1980 we can continue to use Burma. But after Military regime took over 1988, one day it is announced in newspaper and on state radio that our country would here forth be known internationally as Myanmar and no longer as Burma.
The official explanation given to us was that Burma was a colonial invention , Myanmar was a nature name. It was our name for our country. This is of course it's not true as I said earlier Burma is a country of many ethnic nationalities and Burmese is just one of this ethnic nationalities.
The literally name for Burmese is Myanmar.In fact, the name Myanmar is simply literally name of one particular ethnic group, the biggest ethnic group, the Burmese, I am Burmese. Now I am all Myanmar. When I say in Burmese, I never refer to us as Burmese.
I refer to us as Myanmar.I think the same way when you say in English, you refer to yourself as German rather than Deutsche. That is perfectly natural. All French say that French rather than Française when you speak English. In same way, when I speak English, I refer to our country as Burma.
The main reason why I object to new name Myanmar is because it is imposed on our country without following the will of our people. In another words, Myanmar is a name given to us entirely undemocratic fashion.
This was decided by those in power. It is how we are going to be known.
So, I can continue to refer to my country as Burma. But as somebody who believe in democracy, everyone of you may decide for yourself whether to refer to my country as Burma or Myanmar. Both are equally acceptable to me if you use it out of your own free will and not because because somebody has force you to use that name so.
@receiving Willy Brandt prize - 11-04-2014
ဂျပန်နိုင်ငံေရာက်ရှိေနစဉ် ပရိသတ်တဦး၏ အေမးအားြပန်လည်ေြဖြကားသည်အသံဖိုင်နားေထာင်ရန်
ဟာဝိုင်ယီတွင်ေြပာြကားခဲ့သည့်ရုပ်သံ
(၁) စစ်အစိုးရက ၁၉၈၉- ၁၉၉၀ မှာ Myanmar လို့အမည်ေြပာင်းပါတယ်။ Myanmar ဟာ တိုင်းရင်းသားအားလံုးကို ကိုယ်စားြပုတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ မမှန်ပါဘူး။
(၂) ြမန်မာဆိုတာ ဗမာလို့ ေခါ်ေနတဲ့ လူမျိုးစု၏ စာေပသံုးေဝါဟာရြဖစ်ပါတယ်။ တြခားလူမျိုးစုေတွကို ကိုယ်စားမြပုပါဘူး။
Aung San Suu Kyi speech East-Westcenter HAWAII 25.JANUARY 2013
ဂျာမဏီအဓိပတိေဟာင်း ဝီလီယံဘရန့် ဆုလက်ခံပွဲ အခမ်းအနားတွင် ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် မိန့်ြကားေသာ Burma / Myanmar အေြကာင်း
Burma ဟာ များစွာေသာ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုတို့ရဲ ေြမြဖစ်ပါတယ်။ လူေတာ်ေတာ်များများက ေမးြကေတာ့ ကျမ ဘာေြကာင့် Burma လို့ သံုးနံှုးတယ်ဆိုတာ ရှင်းြပဖို့ လိုအပ်ြပီ ထင်ပါတယ်။ ၁၉၄၈မှာ ကျမတို့ လွတ်လပ်ေရးရတဲ့ အချိန်မှာ Burma ဟုသာ (နိုင်ငံတကာက) သိြကပါတယ်။ နှစ်ကာလ ကျမေသေသချာချာ မမှတ်မိေပမယ့် အနှစ် ၂ေဝကျာ် ဆိုရှယ်လစ်စနစ်အတွင်း ၁၉၇၀ -၁၉၈၀ ကာလေတွအထိ ကျမတို့ Burma လို့သာ သံုးစွဲခဲ့ြကတာပါ။ ဒါေပမယ့် ၁၉၈၈မှာ စစ်အစိုးရ အာဏာသိမ်းြပီးေနာက် ေန့တေန့မှာ Myanmar လို့ ေခါ်ဖို့၊ Burma လို့ ဆက်လက် မသံုးစွဲဖို့ သတင်းစာနဲ့ နိုင်ငံပိုင်အသံလွှင့်ဌာနက ေြကညာပါတယ်။ တရားဝင်ထုတ်ြပန်တဲ့ ရှင်းလင်းချက်မှာ Burma ဆိုတာ ကိုလိုနီေတွရဲ့ ဖန်တီးချက်ြဖစ်တယ်။ Myanmar ဆိုမှ သေဘာဝကျတဲ့ အမည်ြဖစ်တယ်၊ ကျမတို့ နိုင်ငံအမည်ြဖစ်တယ် လို့ ေဖာ်ြပပါတယ်။ အဲဒါဟာ မမှန်ပါဘူး။ အရင်က ကျမေြပာခဲ့သလို Burma ဟာ များစွာေသာ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုတို့ရဲ တိုင်းြပည်ြဖစ်ပါတယ်၊Daw Aung San Suu Kyi's speech receiving Willy Brandt prize
Burmese ဆိုတာ အဲဒီလူမျိုးစုေတွထဲက တစုသာြဖစ်တယ်။ Burmese ရဲ့ ( ြမန်မာလို ) စာသံုးေပသံုးေဝါဟာရ အမည်ဟာ " ြမန်မာ" ပါပဲ။ အမှန်ေတာ့ " ြမန်မာ" ဆိုတာ အြကီးဆံုးလူမျိုးစုတစု (Burmese)ရဲ့ စာေပသံုးလူမျိုးအမည်ြဖစ်တယ်ဆိုတာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်းသိသာပါတယ်။ ကျမဟာ Burmese ြဖစ်ပါတယ်။ ကျမဟာ ြမန်မာလူမျိုးြဖစ်ပါတယ်။ ( ရယ်သံများ )
ကျမ ြမန်မာစကားနဲ့ ေြပာတဲ့ အခါမှာ ကျမကိုယ်ကျမ "ဘာမီးစ် " လို့ တခါမှ မေြပာဘူး။ ကျမကိုယ်ကျမ " ြမန်မာလူမျိုး" ပါလို့ပဲေြပာပါတယ်။
ရှင်တို့မှာလဲ ဒီလိုပံုစံမျိး ရှိမယ်လို့ ကျမထင်ပါတယ်။ ရှင်တို့ အဂင်္လိပ်လို ေြပာဆိုတဲ့ အခါမှာ ရှင်တို့ကိုယ် ရှင်တို့ German ( အဂင်္လိပ်ဘာသာသုံး) လို့ပဲ သုံးနှုံးေလ့ရှိြပီး Deutsche ( ဂျာမန်ဘာသာသုံး) လို့ ရည်ညွန်းမရှိပါဘူး။ ဒါဟာ လုံးဝသဘာဝကျပါတယ်။ ဒီနည်းအတိုင်းပဲ ြပင်သစ်လူမျိုးအားလုံးဟာ အဂင်္လိပ်လို ေြပာဆိုတဲ့ အခါမှာ မိမိကိုယ် မိမိ Française ( ြပင်သစ်ဘာသာသုံး) လို့ ေြပာေလ့နည်းပါးြပီး French ( အဂင်္လိပ်ဘာသာသုံး) လို့ပဲ သုံးနှုံးေလ့ရှိပါတယ်။
ဒီအတိုင်းပါပဲ ကျမလဲ အဂင်္လိပ်လို ေြပာဆိုတဲ့ အခါမှာ ကျမနိုင်ငံကို Burma လို့ ရည်ညွန်းသုံးစွဲပါတယ်။
ကျမအေနနဲ့ နိုင်ငံအမည်သစ် Myanmar ( အဂင်္လိပ်ဘာသာသုံး) ကို ဆန့်ကျင်တာက ဒါဟာ ြပည်သူ့ဆန္ဒသေဘာထားကို ေတာင်းခံြခင်းမရှိပဲ အတင်းအြကပ်သုံးခိုင်းလို့ပါပဲ။ တနည်းေြပာရရင် Myanmar ဆိုတာ ဒီမိုကေရစီမကျတဲ့ ပံုသဏ္ဌန်မျိုးနဲ့ ကျမတို့ကို သတ်မှတ်ေပးလိုက်တဲ့ အမည်ပဲြဖစ်ပါတယ်။ ဒီလို အာဏာရှိသူေတွက (သူတို့ဘာသာ) ဆုံးြဖတ်လိုက်လိုက်ြပီးမှ ဒီလိုနည်းနဲ့ ကျမတို့ကို အသိေပးခဲ့တယ်။
ကဲ...၊ ကျမကေတာ့ တိုင်းြပည်ကို ( အဂင်္လိပ်ဘာသာသုံးအေနနဲ့ ) Burma လို့ပဲ ဆက်လက်ေခါ်ပါမယ်။ ( လက်ခုပ်သံများ) ဒါေပမယ့် ဒီမိုကေရစီကို ယံုြကည်သူတဦးြဖစ်တဲ့အေလျှာက် လူတိုင်းဟာ ကျမတို့တိုင်းြပည်ကို Burma လို့ေခါ်မလား၊ Myanmar လို့ေခါ်မလားဆိုတာ မိမိတို့ ကိုယ်တိုင်ေရွးချယ်နိုင်ပါတယ်။ ရှင်တို့ သေဘာဆန္ဒအရ ြဖစ်မယ်၊ တဦးတေယာက်က အတင်းအြကပ်ခိုင်းတာမျိုး မဟုတ်ဘူးဆိုရင် ကျမ နှစ်မျိုးစလုံးကို လက်ခံနိုင်ပါတယ်။
Burma is a land of many ethnic nationalities. Now I think at this point I must explain my use of Burma because many people have asked me about this. When we became independent in 1948, we were known as Burma. I can't quite remember exact years which is how much important I put on it, but during 20 years of Burma Socialist program party I think somewhere 1970 or 1980 we can continue to use Burma. But after Military regime took over 1988, one day it is announced in newspaper and on state radio that our country would here forth be known internationally as Myanmar and no longer as Burma.
The official explanation given to us was that Burma was a colonial invention , Myanmar was a nature name. It was our name for our country. This is of course it's not true as I said earlier Burma is a country of many ethnic nationalities and Burmese is just one of this ethnic nationalities.
The literally name for Burmese is Myanmar.In fact, the name Myanmar is simply literally name of one particular ethnic group, the biggest ethnic group, the Burmese, I am Burmese. Now I am all Myanmar. When I say in Burmese, I never refer to us as Burmese.
I refer to us as Myanmar.I think the same way when you say in English, you refer to yourself as German rather than Deutsche. That is perfectly natural. All French say that French rather than Française when you speak English. In same way, when I speak English, I refer to our country as Burma.
The main reason why I object to new name Myanmar is because it is imposed on our country without following the will of our people. In another words, Myanmar is a name given to us entirely undemocratic fashion.
This was decided by those in power. It is how we are going to be known.
So, I can continue to refer to my country as Burma. But as somebody who believe in democracy, everyone of you may decide for yourself whether to refer to my country as Burma or Myanmar. Both are equally acceptable to me if you use it out of your own free will and not because because somebody has force you to use that name so.
@receiving Willy Brandt prize - 11-04-2014
